تحقیق در مورد فرش نایین

فرش نایین 

تاریخ شهر نایین

در گوشه و کنار این دنیای تاریک و پور آشوب که همواره بخش هایی از آن دستخوش جنگ و کشتار ناامنی بوده است، گاه مردم و سرزمین هایی بخت آن را داشته اند که در صلح و آرامش زندگی کنند و برای دستیابی به آرمان های خویش به خلق و تولید و سازندگی پرداخته، میراثی آمیخته با عشق و زیبایی برای آیندگان به یادگار گذارند. نایین یکی از نقاط نازنین جهان است. اگر چه آرامش حسرت انگیز این شهر، روزهای تلخ یورش ها و تهاجمات تاریخی را، به خصوص در جوار شهری جهانی نظیر اصفهان، از خاطر نمی برد، اما حضور برخی یادگار ها و میراث های هنری گذشته، نشان از دوره های آرام، که استاد کاران این منطقه می بایست در بافت پارچه ای ظریف پنبه یی و به خصوص پشم مهارت داشته باشند. اگر چه نمونه های متنوعی از پارچه های ظریف نخی(پنبه یی) در دست نیست، ولی شهرت عباهای نایینی به خصوص عباهایی که از پشم شتر و گوسفند در نهایت ظرافت تهیه می شده، بیشتر از آن بوده است که بتوان مهارت پارچه بافان این شهر را نادیده گرفت.

بیشترین دستگاه های عبابافی در روستای محمدیه، در دخمه های در زیر زمین قرار دارد که قدمت آنها به صدها سال پیش می رسد. این کارگاه های قدیمی در زیر تپه هایی کم ارتفاع و به نحوه ی شگفت ایجاد شده اند و به طور عادی فاقد نور و روشنایی و حتی هوای کافی هستند. شگفت است که در همین دخمه های قدیمی و کهنه، پارچه هایی ظریف و دنیاپسند به دست هنرمندانی محروم و گمنام تهیه می شده است. قبلا در منطقه، در حدود 35 کارگاه وجود داشته که در هر یک 2 تا 10 دستگاه مشغول فعالیت بوده، ولی امروزه غالب آنها متروک شده، و از فعالیت بازمانده اند. گاه به ندرت هنرمندی پیر با تلاشی رقت آور سعی بر حفظ حرفه ی سنتی و اجدادی رو به مرگ خویش دارد. زمانی عبای نایینی در برابر عبای سوریه و شام و همچنین تولیدات صنعتی داخل، از بازار رقابت بیرون رفت، ولی دریغ است که تولید این کالا و حیات کارگاه های ویژه یی که خود از از نقاط دیدنی و استثنایی سرزمین ماست، به خطر افتاد. حتی اگر قرار باشد که این پارچه خاص تولیدی مربوط به گذشته تلقی کنیم حفط و پاسداری این مجموعه ای زیبای قدیمی و احیای آن به صورت یک مجموعه تاریخی و سیاحتی، دارای اهمیت بسیار است دستگاه های باقیمانده از نظر قدمت ویژگی سابقه یی تاریخی برای صنایع نساجی به حساب می آید.

سابقه ی بافت فرش در نایین

نمونه ی فرش، یا سندی در دست نداریم که بر قدمت و یابقه ی هنر فرش بافی در نایین، حتی در عصر صفوی که اوج هنر فرش بافی ایران است، گواهی دهد. می توان احتمال داد که وجود تولیدات صنعتی دیگر، به خصوص کالایی چون عبا، جایی برای رشد و گسترش فرش بافی نمی گذاشته است. با رشد صنایع نساجی در یک قرن پیش، که باعث رکود تولیدات سنتی نظیر شال کرمان و پارچه های مخمل و ابریشمی کاشان شد، عبا نیز چندی بعد از رونق افتادو در همین زمان بود که قالی بافی در نایین شکل گرفت و کارگران هنرمند عبابافت به بافت فرش هایی با ظرایف بسیار زیاد پرداختند. تاریخ دقیق تر این امر زمانی است که در سال 1296 شمسی، مرحوم میرزا باقر خان ادیب اولین مدرسه جدید را در نایین تاسیس کرد میرزا جلال خان نایینی(پیرزاده) که در سال های 1296 تا 1307 به امر نظامت آن مدرسه مشغول بوده، در سال 1302 به هزینه ی شخصی خویش مدریه یی دایر می کند تا برخی از دانش آموزان پسر که پس از اخذ تصدیق ابتدائی نمی توانستند به تحصیل ادامه دهند، به کار قالی بافی مشغول شوند. وی برای این کار دو نفر استاد قالی بافی نایینی(میرزا حسن و میرزا جواد سجادیب) را که قالی بافی را در اصفهان آموخته بودند به تعلیم دانش آموزان گماشت.

در همین ایام میرزا محمد پسر میرزا یوسف خان(از میرزایان شهدادی) موسوم به معلم، که قبلا در اراک تدریس می کرد و ضمنا در آنجا کلیه ی امور قالب بافی، اعم از طراحی و نقشه کشی و بافت فرش را فرا گرفته بود، با همسر خود وارد نایین شد و این بانو به تعلیم دختران همت گماشت. از نظر تاریخ قالی بافی، تاریخ شروع و اوج گیری فعالیت فرش در نایین مصادف5 با دوره ی رونق و شکوه فرش بافی ایران در اوایل قرن حاضر است. در این دوره، پس از رکود نسبی فعالیت شرکت های خارجی در جنگ جهانی اول، تجار و برخی از شرکت های ایرانی شروع به فعالیت کردند. تاسیس اداره قالی در سال 1309 و مدرسه صنایع قدیم در سال 1311 که گروهی از طراحان فرش در آنجا که تدریس و طراحی نقوش فرش اشتغال داشتند، و تاسیس شرکت فرش در سال 1314، از اهمیت و رمنق حرفه ی فرش بافی در آن زمان خبر می دهد.

فهرست مطالب:

تاریخچه فرش نائین
سوابق تاریخی
ساختار
طرحهای رایج
رنگ بندي
رنگرزی
شیوه کاربرد رنگها در ترکیب رنگی قالی نائین
ابعاد متداول فرش نائین
طرح و نقشه
طبقه  بندی  فرش  نایین
دلايل  ارزش  فرش نایین 
طراحان فرش  نایین
طرح های  رایج  نایین
تولید کنندگان  نایین
منابع و مآخذ

نکات مهم : پس از پرداخت وجه لینک دانلود به شما نمایش داده میشود و به ایمیل شما ارسال میگردد.

با 17% تخفیف

3000 تومان

2500 تومان

جهت خرید و دانلود فایل بر روی پرداخت آنلاین کلیک نمایید